![](/media/lib/453/n-zderzenia-0136f112a5a4f0bd357c83b36137e4e6.jpg)
Polscy fizycy zbadali plazmę kwarkowo-gluonową i wyjaśnili różnice między teorią a obserwacjami
1 maja 2021, 09:08Gdy rozpędzone niemal do prędkości światła jony ołowiu lub złota wpadną na siebie w czeluściach akceleratorów, na ułamki sekund tworzy się plazma kwarkowo-gluonowa. Zdaniem naukowców z Instytutu Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie, dane eksperymentalne wskazują, że na arenie wydarzeń są tu obecni jeszcze inni, dotychczas niedoceniani aktorzy: fotony. Ich zderzenia prowadzą do emisji pozornie nadmiarowych cząstek, których obecności nie potrafiono wyjaśnić.
![](/media/lib/264/n-czarnadziura-02cead5e049838c475f511a86d2d60d2.jpg)
Przebudzenie supermasywnych czarnych dziur
30 kwietnia 2021, 04:03Międzynarodowy zespół astronomów korzystając z kosmicznego teleskopu eROSITA znajdującego się na pokładzie misji Spektr-RG odkrył powtarzające się co kilka/kilkanaście godzin wybuchy w zakresach promieniowania rentgenowskiego pochodzące z obszarów centralnych w dwóch galaktykach. Wcześniej nie wykazywały one jakiejkolwiek aktywności
![](/media/lib/311/n-brazowykarzel-19896978f2deb1086bab31b7e0a54ee0.jpg)
Kanadyjczycy zidentyfikowali trzy szybko obracające się „niedokończone gwiazdy”
29 kwietnia 2021, 10:19Naukowcy z Western University odkryli trzy najszybciej obracające się brązowe karły, obiekty zwane czasem nieudanymi gwiazdami. To masywne obiekty znajdujące się pomiędzy planetami a gwiazdami. Są bardziej masywne niż planety, ale zbyt mało masywne by mogły zachodzić w nich przemiany wodoru w hel.
![](/media/lib/428/n-k2141b-b4f36b11f4f2b9bfd3cf9e0a38434089.jpg)
Egzoplanety detektorami ciemnej materii?
27 kwietnia 2021, 10:19Astrofizycy uważają, że znaleźli potężne i unikatowe narzędzie do wykrywania ciemnej materii – egzoplanety. W opublikowanym przez siebie artykule naukowcy stwierdzają, że obecność ciemnej materii można wykryć, mierząc jej wpływ na temperaturę egzoplanet.
![](/media/lib/453/n-reaktormaria1-ca3fb7e0a3be54da7e5b45c641bcfe72.jpg)
Polski reaktor Maria jest w stanie zwiększyć produkcję jodu-131
24 kwietnia 2021, 12:30Narodowe Centrum Badań Jądrowych od wielu lat jest wiodącym producentem promieniotwórczego jodu, stosowanego w terapii i diagnostyce medycznej. Naukowcy z Zakładu Badań Reaktorowych nieustannie badają i optymalizują procesy tej produkcji. Najnowszy sposób napromieniania pozwoli na zwiększenie aktywności uzyskanego materiału, ograniczy ilość ciepła wydzielanego podczas produkcji i zmniejszy ilość odpadów promieniotwórczych.
![](/media/lib/452/n-lyzki-ortodontyczne-cc151219dee8f297c74216ee6bfd3ac1.jpg)
Studenci udoskonalają sprzęt stosowany w opiece okołooperacyjnej dzieci z rozszczepem wargi i podniebienia
22 kwietnia 2021, 12:13Studenci Akademii Górniczo-Hutniczej pracują nad udoskonaleniem modeli łyżek ortodontycznych i wkładek donosowych (stentów), stosowanych w opiece okołooperacyjnej dzieci z rozszczepem wargi i podniebienia. Odbywa się to we współpracy z ekspertami z Uniwersyteckiego Szpitala Dziecięcego w Krakowie i studentami z Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Dzięki temu projektowi mają powstać modele lepiej dostosowane do potrzeb małych pacjentów.
![](/media/lib/451/n-maius1-5f241e4c42331b1b2a5421b0f7248c4b.jpg)
Pierwsza interferometria atomowa w kosmosie. To zapowiedź superprezycyjnych pomiarów
14 kwietnia 2021, 04:20Po raz pierwszy udało się zademonstrować działanie interferometrii atomowej w przestrzeni kosmicznej. Osiągnięcie niemieckich naukowców oznacza, że interferometry atomowe, niezwykle precyzyjne urządzenia pomiarowe, mogą zostać wykorzystane poza Ziemią, np. na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.
![](/media/lib/449/n-alpha-692f3bf39e97a29f0a3f45401204b127.jpg)
Po raz pierwszy udało się schłodzić antymaterię. Umożliwi to jej precyzyjne porównanie z materią
1 kwietnia 2021, 09:36Naukowcy pracujący przy eksperymencie ALPHA prowadzonym w CERN-ie są pierwszymi, którym udało się schłodzić antymaterię za pomocą lasera. Osiągnięcie otwiera drogę do lepszego poznania wewnętrznej struktury antywodoru i zbadania, w jaki sposób zachowuje się on pod wpływem grawitacji.
![](/media/lib/449/n-frigidianus-530063e792c54732b87a5b239306700f.jpg)
Powodzie w Italii w VI wieku widać w stalagmitach oraz... pozycji biskupów i kulcie świętych
31 marca 2021, 17:03Po tym jak rzeka Serchio po raz kolejny zalała Lukkę, biskup Frigidianus wziął motykę i wyznaczył nowy jej bieg. Gdy zbliżała się kolejna powódź, biskup uniósł ramiona, nakazując jej podążać nowym korytem. Rzeka posłuchała świętego. Taką opowieść znajdziemy w Dialogach, spisanych prawdopodobnie przez papieża Grzegorza Wielkiego. Tym, co zainteresowało badaczy jest fakt, że w VI wieku we Włoszech pojawiają się liczne opisy ekstremalnych zjawisk hydrologicznych i cudów związanych z wodą
![](/media/lib/315/n-eic-3125d2286c49b3122fa29f6343423958.jpg)
Polscy naukowcy pomogli stworzyć żółty raport nowego Zderzacza Elektron-Jon
30 marca 2021, 12:23W połowie marca został opublikowany tzw. żółty raport nowego Zderzacza Elektron-Jon (EIC), który ma powstać w USA. Stworzyli go naukowcy z ponad 150 instytucji na świecie, w tym z NCBJ. Raport formułuje oczekiwania dotyczące badań prowadzonych w przyszłym urządzeniu i wskazuje sposoby stworzenia najlepszej służącej temu celowi konstrukcji.